همه کساني که به اينترنت دسترسي دارند، علامت @ را ديده اند و آن را مي شناسند. اين علامت که امروزه آن را بيشتر در آدرسهاي ايميل و يا شبکه هاي اجتماعي مي توانيم ببينيم، در خيلي جاها به عنوان سمبل اينترنت يا ارتباطات مجازي تلقي مي شود.

شايد فکر مي کنيد که اين علامت از ابداعات چند سال گذشته است و پيش از دوران کامپيوترها و ايميلها وجود خارجي نداشته؛ اما جالب است بدانيم که اين علامت پيچ خورده، در طول قرنهاي گذشته کاربرد داشته و بعضي مستندات قدمت آن را به پيش از قرون وسطي مي رسانند. البته مردم  قرون وسطي از علامت @ براي ارسال ايميل به هم يا حتي هدايت کبوترهاي نامه بر استفاده نمي کردند و اين سمبل در آن زمانها استفاده هاي ديگري داشت.

نامگذاري:

در بيشتر زبانهاي دنيا (از جمله فارسي) @ را مانند انگليسي ها at يا at Sign تلفظ مي کنند. اما بعضي زبانها هم براي آن نام خاصي دارند که معمولا ياد آور حيوانات است:

در تايوان به آن موش کوچولو، در روسيه و ارمنستان سگ ، در هلند دم ميمون، در دانمارک دم فيل و درنروژ دم گربه مي گويند. در کشورهاي ديگر هم دم انواع ديگر حيوانات از جمله خوک کاربرد دارد و بعضي کشورها هم کلماتي معادل حلزون يا پيچ و رولت براي آن استفاده مي کنند. در اسپانيايي، پرتقالي، کاتالان و فرانسه و کمابيش انگليسي هم کلمه آروبا کاربرد دارد. اما arroba چيست و از کجا آمده است؟

اجازه بدهيد با هم به اسپانياي قديم سفر کنيم، به زماني که اسپانيا در دست مسلمانان بود و بسياري کلمات عربي وارد زبان اسپانيايي شدند. از جمله کلمه الربع که واحدي بود براي اندازه گيري وزن. همنطور که ما در فارسي چارک (حدود ۷۵۰ گرم) را داريم، اعراب هم الربع را داشتند که تقريبا معادل ۱۱ و نيم کيلوگرم امروزي مي شد. اين کلمه به صورت arroba وارد زبان اسپانيولي و پرتغالي شد و تا به امروز هم مورد استفاده است. اسپانيايي ها و پرتغاليها از نماد @ براي نمايش اختصاري arroba استفاده کردند. بعدها با ورود علامت @ به انگلستان، کلمه arroba هم وارد زبان انگليسي شد.

ولي چه ارتباطي مي تواند بين يک واحد وزن و ايميل باشد؟ بايد بگوييم که @ تنها بعنوان علامت وزن استفاده نمي شد و کاربردهاي ديگري هم داشت.

کاربردهاي قديمي:

- حسابداران در قرون ۱۸ و ۱۹ از @ بعنوان علامت اختصاري each at استفاده مي کردند. به اين ترتيب @ يک a بود که داخل يک e بزرگتر نوشته مي شد. each at اصطلاحي بود به معناي “از قرار هر کدام” که تاجران و حسابداران به کار مي بردند مثلا  ”۲سيب @ ۱$” يعني ۲ سيب از قرار هر کدام يک دلار. در حاليکه اگر گفته مي شد : two apples at 1$ يعني دو سيب (هر دو با هم) يک دلار.

يک دعاي بلغاري در سده‌هاي مياني، از علامت @ در آغاز «آمين» استفاده شده است.

- در قرون گذشته در مناطقي از فرانسه از علامت à (به معناي at each يا “از قرار”) براي برچسب گذاري کالاها استفاده مي کردند. گاهي اوقات مغازه دارها فرانسه هم مانند برخي کشورها به سرعت قيمت ها را مي نوشتند و در نتيجه علامت à چيزي شبيه به @ از آب در مي آمد.

- @ مي تواند ريشه اي يوناني هم داشته باشد. يعني يک آلفاي محصور در ميان دايره باشد. يونانيها مدعي هستند که گاه در گذشته از علامت @ به جاي کلمه ανά (آنا) استفاده مي کردند. آنا در زبان يوناني تقريبا معادل à فرانسوي است.

- کشيشها هم در قرون وسطي از  علامت @ زياد استفاده مي کردند، هم بعنوان اختصاري براي کلمه ad لاتين ( به معناي  به، در ، درباره، با) و هم به عنوان تاکيد بر حرف a مثلا در ذکر کلمه amen حرف a به صورت @ نگارش مي شد. عده اي بر اين باورند که @ يک a است که داخل يک  D قرار گرفته و ad را نشان مي دهد. اسنادي وجود دارد که قدمت اين کاربرد را تا ۷۰۰ سال پيش مي رساند.

- کاربردهاي ديگري هم براي @ وجود داشته که بيشتر براي نشان دادن اختصار کلماتي که با ۲ شروع مي شوند و اکثرا به معناي “در” (داخل) يا “از قرار” يا “در ارتباط با” هستند.

استفاده مدرن :

اما @ اولين بار در اوايل قرن بيستم وارد ماشينهاي تحرير و حسابداري شد و در اواخر اين قرن هم با پيدايش کامپيوترها راه خود را به دنياي ديجيتال باز کرد. کليد @ در کامپيوترها استفاده هاي بسيار زيادي پيدا کرد، در بسياري از زبانهاي برنامه نويسي کاربرد پيدا کرد و بسياري از سرويسهاي آنلاين هم از @ استفاده کردند.

در ايميلها @ نشان مي دهد که آدرس ايميل شما در کدام سايت قرار دارد. در توئيتر و بسياري از سرويسهاي ميکروبلاگينگ براي خطاب قرار دادن کاربر ديگري بطور عمومي استفاده مي شود و در فوروم ها و بعضي شبکه هاي اجتماعي براي پاسخ دادن به کاربر ديگر پيش از نام او @ مي آورند.

استفاده هاي جديد از @ به دنياي مجازي محدود نيست. در آمريکا براي نشان دادن مسابقه دو تيم با هم، ضمن مشخص کردن ميزبان از @ استفاده مي شود. مثلا NY@LA يعني تيم NY با LA مسابقه خواهد داد و بازي در زمين LA برگزار مي شود.

حتي در زبان فارسي مجازي هم @ وارد شده و کاربردهاي مختلفي پيدا کرده. مثلا بعضي کاربران در تايپ فارگليسي (پينگليش) از @ براي جايگزيني “عت” “ئت” و “ـَت” در کلماتي چون ساعت، دقت و سرعت و غيره استفاده مي کنند. در بعضي زبانهاي ديگر هم کاربران مجازي ترجيح مي دهند از @ به جاي حروف مشابهي که ممکن است در تلفن يا کامپيوترشان نباشد، استفاده مي کنند. مثلا به جاي ə (که در ترکي آذربايجاني و برخي زبانهاي ديگر صداي ـَ مي دهد)

علاوه بر آن @ بعنوان سمبل دنياي مجازي و سرويسهاي اينترنتي وارد فرهنگ و هنر هم شده و خود را در آثار سينمايي يا حتي اشعار خوانندگان يا نقاشي ها و کاريکاتورها بعنوان نماينده دوره جديد ارتباطات معرفي کرده است.